Hoogste bestuursrechter tikt Haarlem op de vingers: Wob-verzoeken over integriteit mogen niet zomaar worden geweigerd
Hoogste bestuursrechter tikt Haarlem op de vingers: Wob-verzoeken over integriteit mogen niet zomaar worden geweigerd
HaarlemDe vlag kan uit bij Wob-onderzoeker Ralph Mooijekind. Het Haarlemse stadsbestuur is woensdagochtend door de Raad van State op de vingers getikt vanwege het achterhouden van documenten die te maken hebben met de integriteit van ambtenaren en bestuurders. ,,Daar ben ik heel blij mee.’’
Het ’kat en muisspel’ tussen de gemeente en Mooijekind is al jaren gaande.
Op 24 februari 2017 diende de Haarlemmer een Wob-verzoek (Wet openbaarheid bestuur) in voor alle documenten die vanwege integriteitskwesties niet openbaar zijn gemaakt vanaf 1 januari 2007.
Om hoeveel stukken het gaat en wat daarvan de strekking is? Dat is onduidelijk. Burgemeester Jos Wienen is portefeuillehouder integriteit.
Met de gemeentesecretaris beoordeelt hij de meldingen die binnenkomen over dergelijke kwesties. Geen enkel document dat te maken heeft met integriteitskwesties wordt naar buiten gebracht. ,,Wob-verzoeken op dit terrein worden categoraal geweigerd.’’
En dat is uiterst merkwaardig, vindt de activist. ,,Ik wil als burger kunnen controleren wat er met meldingen wordt gedaan. Dat is ook mijn missie. Het is normaal om te vragen hoe iets tot stand is gekomen en heel interessant om een stap dieper te kijken. Misschien trekken mensen aan de hand van dezelfde informatie wel een andere conclusie.’’
Het stadsbestuur vindt echter dat integriteitskwesties niet bij het publieke domein horen. Er wordt onder meer gevreesd dat Haarlemmers en ambtenaren geen meldingen meer durven te doen als de stukken in de openbaarheid belanden. ,,Dat vind ik geen sterk argument. Prima, laat de namen maar achterwege. Bovendien is het toch raar dat je bang bent dat mensen niets meer gaan melden? Dan heb je te maken met een angstcultuur.’’
Mooijekind is overigens niet de enige die zich met de kwestie bezighoudt en woensdag als ’winnaar’ uit de bus kwam. Ook de twee ex-raadsleden Frits Garretsen en Hendrikje van der Smagt haalden gezamenlijk hun gelijk, net als Koen Straesser.
De rechtbank Noord-Holland oordeelde in 2019 al in het voordeel van het viertal. De gemeente ging in hoger beroep bij de Raad van State. Op 12 oktober kwam de zaak voor, maar mede vanwege de coronacrisis is een uitspraak tot drie keer toe uitgesteld. ,,Maar het is zoals we hadden gehoopt en verwacht’’, aldus Mooijekind.
Het oordeel van de Raad van State bezorgt het stadsbestuur een hoop werk. Concreet betekent het dat alle dossiers waarover Wob-verzoeken zijn ingediend, opnieuw moeten worden beoordeeld. Per document moet worden bekeken wat er wel en niet in aanmerking komt voor openbaarmaking. Aangezien het verzoek van Mooijekind alleen al over een tijdsperiode van ruim tien jaar gaat, is dat een tijdrovend karwei.
Reactie
Burgemeester Jos Wienen laat weten dat de gemeente gelijk aan de slag gaat om de boel op orde te maken. Rapporten en documenten worden opnieuw bekeken en waar nodig worden passages zwart gelakt. ,,Bij ons was de redenering: bij integriteit gaat het altijd over personen en die worden ergens van beschuldigd, namelijk dat zij niet integer zijn. Dat is heel ingrijpend.’’
De Raad van State denkt daar anders over. Toch is Wienen blij dat er met het oordeel van de hoogste bestuursrechter ’eindelijk duidelijkheid’ is over de kwestie. ,,Ik had liever een paar jaar geleden al een uitspraak gehad.’’
De procedure heeft al met al flink wat geld gekost. ,,Je hoort dan: dat was niet nodig geweest. Maar deze manier van werken gaat ons ook geld kosten.’’ Het zwart lakken is tijdrovend en bovendien subjectief. ,,Als je zo’n zwart document krijgt denk je: was dat allemaal nodig?’’
Hij noemt een rapport over het handelen van een ambtenaar bij de herinrichting van de Dreef als voorbeeld. ,,Als ik dat document zag, dacht ik: jongens, dit is bijna gênant. Er was zo verschrikkelijk veel zwart. Maar als je het niet doet, weet je over wie het gaat.’’
Kritiek
Raadslid Louise van Zetten (Hart voor Haarlem) stelt kritische vragen over de rechtszaken die zijn gevoerd over de integriteitskwestie. Landsadvocaat Pels Rijcken heeft de gemeente daarin vertegenwoordigd. Van Zetten wil onder meer weten wat dat Haarlem heeft gekost.
Reacties
Een reactie posten