Liquidatie advocaat van kroongetuige Nabil B. werd ‘nooit voor mogelijk gehouden’
Liquidatie advocaat van kroongetuige Nabil B. werd ‘nooit voor mogelijk gehouden’
Strafrechtadvocaat Derk Wiersum is vanochtend in Amsterdam doodgeschoten op straat. In de advocatuur en de politiek is zeer geschokt gereageerd op de moord.
Collega-strafrechtadvocaten reageren ontzet op de liquidatie van advocaat Derk Wiersum. “Dit is schokkend, een hele grote stap buiten het milieu”, zegt Jan Hein Kuijpers. “Er is maar één woord voor: verschrikkelijk”, verklaart Gerard Spong. Peter Plasman zegt “zo’n moord nooit voor mogelijk” te hebben gehouden.
Dreigementen tegen advocaten zijn niet nieuw, weet Spong, die zelf ook wel eens aangifte van bedreigingen heeft gedaan. “Die waren vaak niet mals. We hebben weleens meegemaakt dat advocaten om het leven zijn gekomen. Maar het grote verschil met Wiersum is dat hij een volstrekt integere advocaat was die niet samenspande met zijn clientèle. Deze volstrekt treurige nieuwigheid zou met zich meebrengen dat je geen rechtsbijstand meer kan verlenen aan een kroongetuige.”
Tiener met een hoody
De 44-jarige Derk Wiersum werd vanochtend rond half acht geliquideerd aan de Imstenrade in Amsterdam-Buitenveldert. De schutter, volgens getuigen een tiener tussen 16 en 20 jaar oud met een hoody op, is te voet gevlucht. De advocaat zou geen bescherming hebben gehad, terwijl hij onlangs al wel zou hebben aangegeven dat hij bedreigd werd en signalen had opgevangen dat hij mogelijk doelwit zou zijn.
Wiersum stond als advocaat de kroongetuige Nabil B. bij in het liquidatieproces Marengo. Die zaak richt zich op de berechting van zestien verdachten, onder wie crimineel kopstuk Ridouan T., de meestgezochte man van Nederland. B. heeft inmiddels tal van zeer belastende verklaringen afgelegd over bendeleider T. en diens vermeende rechterhand Saïd R.. Van Ridouan T. wordt aangenomen dat hij in het buitenland verblijft, mogelijk in Dubai.
Familie B. is diepgeraakt
Nabil B. is de eerste kroongetuige voor justitie in het omvangrijke onderzoek. Twee jaar geleden kreeg hij wroeging na een vergismoord op één van zijn vrienden, waarna hij zich bij de politie meldde – ook omdat hij zijn eigen leven niet meer zeker was.
B. zit zelf momenteel vast, op een speciale afdeling in Vught, waar hij extra wordt beschermd. Hij heeft opening van zaken gegeven over een aantal liquidaties, ook zaken waarbij hij zelf betrokken is geweest, in ruil voor strafvermindering en bescherming.
In 2018 werd de broer van Nabil B., Reduan B., in Amsterdam-Noord doodgeschoten. Dit gebeurde een week nadat bekend was geworden dat B. zich had gemeld als kroongetuige. Politie en justitie erkenden later dat ze de risico’s voor de familie van B. verkeerd hebben ingeschat. “We wisten dat de groep gewelddadig kon zijn en hebben absoluut maatregelen genomen, maar waren niet voorbereid op een liquidatie. Dat onze inschatting onjuist was, is verschrikkelijk”, aldus de politie destijds.
Vorige week nog kwam naar buiten dat Nabil B. zeer ontevreden is over zijn bescherming door het Team Getuigen Bescherming (TGB). Dusdanig, dat hij zijn kant van de overeenkomst dreigde op te zeggen om hiermee het OM onder druk te zetten om voor betere bescherming te zorgen. Dat wilde niet zeggen dat hij en zijn omgeving niet langer worden beschermd – de Nederlandse staat heeft een zorgplicht voor gevangenen en kroongetuigen. Al eerder waren B. en zijn familie in botsing gekomen met het TGB. Zo eiste de familie begin dit jaar in een kort geding meer geld en meer bescherming. B. trok zijn medewerking niet helemaal in; dan zou B.’s strafvermindering in het geding komen. Dit najaar gaat het proces verder.
Inmiddels heeft de familie van Nabil B. aan De Telegraaf laten weten diep geraakt te zijn, maar niet verbaasd. “We hebben politie en OM van meet af aan gewaarschuwd dat iedereen die bij dit proces betrokken is, gevaar loopt.” Volgens de familie is het Openbaar Ministerie tekortgeschoten. “Als je het traject van een kroongetuige ingaat, dan moet je bij deze specifieke criminele organisatie uit dit liquidatieonderzoek weten welke strategie je kiest. En daar hoort maximale beveiliging bij.”
Halsema: Moord tast wezen van de rechtsstaat aan
De burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, bezocht vanochtend de plek waar advocaat Derk Wiersum werd doodgeschoten. Ze noemde de moord ‘afschuwelijk’. “Het is een niet eerder vertoonde aanval op de advocatuur die het wezen van de rechtsstaat aantast.”
De zaak heeft de hoogste prioriteit, aldus de burgemeester. Ze komt vanmiddag met de politiecommissaris en de hoofdofficier van justitie bijeen om de laatste stand van zaken te bespreken. Halsema zegt mee te leven met iedereen die door deze vreselijke daad is geraakt.
Volgens korpschef Erik Akerboom is er met deze ‘brute moord een nieuwe grens overschreden, nu ook mensen die gewoon hun werk doen niet meer veilig lijken’. Akerboom zegt er alles aan te doen om te zorgen dat de dader gepakt wordt. “We rusten niet voordat dat gelukt is.” Hij stelt dat er zwaar moet worden ingezet om criminele ondermijning te stoppen. “Als samenleving kunnen we dit niet accepteren.”
Den Haag: Aanslag op onze rechtsstaat
Ook uit politiek Den Haag kwamen aangeslagen en boze reacties. Regeringspartij CDA spreekt van ‘een regelrechte aanslag op onze rechtsstaat’. “Dit is erger dan erg”, zegt CDA-Kamerlid Chris van Dam op Twitter. “Een nieuw hoofdstuk in de brutaliteit van de drugsmaffia.”
De nieuwe liquidatie doet zijn VVD-collega Dilan Yesilgöz denken aan ‘Italiaanse maffiapraktijken’. “Zeer schokkend dit. Dit tast het fundament van onze rechtsstaat aan en zou niet mogen gebeuren in Nederland.” D66-collega Maarten Groothuizen spreekt van “inktzwart nieuws” en “een ongehoorde escalatie van het geweld”.
Premier Mark Rutte en minister van rechtsbescherming Sander Dekker noemen de liquidatie van een advocaat van een kroongetuige zeer verontrustend. Volgens Rutte en Dekker zit de politie er bovenop. Justitieminister Ferd Grapperhaus laat zich permanent op de hoogte houden van de ontwikkelingen. Hij komt later op de dag met een verklaring.
Het gebeurt zelden dat een advocaat in Nederland slachtoffer wordt van geweld.
Twee keer eerder kwamen advocaten om het leven. De 36-jarige Evert Hingst werd op 31 oktober 2005 geliquideerd voor zijn huis in Amsterdam. Hij was advocaat van de onderwereld, hij was onder meer raadsman van topcrimineel John Mieremet. Hingst zelf werd verdacht van witwassen. De moord is nooit opgehelderd.
In 2011 werd de 32-jarige advocaat Machiel Pul doodgestoken op zijn kantoor in Doetinchem. De dader was een 18-jarige man uit Gendringen. Zijn ouders lagen in scheiding en de vermoorde advocaat stond de moeder bij. De man wordt veroordeeld tot 12 jaar gevangenisstraf.
Andere advocaten waren ook doelwit van een aanval. Zo werd een advocaat in Waalre in 2013 van dichtbij beschoten voor zijn huis. Hij wist de kogel te ontwijken en raakte lichtgewond. Eerder was geprobeerd zijn kantoor in brand te steken.
In 2001 werd een bomaanslag gepleegd op het kantoor van advocaat Paul Bovens in Utrecht. Een paar maanden later stopte hij met zijn praktijk. In 2017 werd een advocate in Zoetermeer op kantoor in haar gezicht gestoken. De steker zelf is nooit gepakt en het motief is niet duidelijk geworden. Twee handlangers werden veroordeeld, een derde verdachte werd vrijgesproken.
Een Overijsselse advocate moest in 2017 onderduiken. Ze stond een veroordeelde moordenaar bij en werd bedreigd door de vader van het slachtoffer. Die kreeg daar een voorwaardelijke werkstraf voor
Reacties
Een reactie posten