Wirecard-affaire helpt Oostenrijkse corruptiejagers verder
Wirecard-affaire helpt Oostenrijkse corruptiejagers verder
Boekhoudschandaal De 40-jarige voormalig operationeel directeur van Wirecard, Jan Marsalek, blijkt een rol te hebben gespeeld bij recente schandalen rond de Oostenrijkse radicaalrechtse partij FPÖ.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data59813010-086f9b.jpg)
Jan Marsalek klom sinds 2000 op van marketingmanager tot tweede man bij Wirecard.Foto Philipp Guelland/EPA
In Duitsland, de Verenigde Staten, Singapore en diverse andere landen tast justitie in het duister als het gaat om de mafiose netwerken, bezigheden én de huidige verblijfplaats van Jan Marsalek, chief financial officer van het failliete fintechbedrijf Wirecard. Elke dag zijn er nieuwe onthullingen over de rol van deze Oostenrijker in een van de grootste beursschandalen in Duitsland ooit. Elke dag rijzen er nieuwe vragen over zijn betrokkenheid bij de oorlog in Libië, Russische spionagepraktijken en natuurlijk het financiële gat bij Wirecard dat, onopgemerkt door alle bevoegde autoriteiten, opliep tot maar liefst 1,9 miljard euro.
Maar in Oostenrijk zorgen de onthullingen over Marsalek juist voor antwoorden op enige pertinente vragen. Bij recente schandalen van de radicaalrechtse oud-regeringspartij FPÖ, die nooit helemaal werden opgelost, blijkt de 40-jarige Wirecard-directeur een aanzienlijke rol te hebben gespeeld. Dit helpt Oostenrijkse speurders om eindelijk wat puzzels te leggen.
De Financial Times onthulde vrijdag dat Marsalek in 2018 Londense handelaren had geïmponeerd met ultra-vertrouwelijke documenten over het gifgas novitsjok die hij van Russische geheim agenten moest hebben gekregen. Deze agenten hadden met dit gif vermoedelijk geprobeerd oud-spion Sergej Skripal en zijn dochter uit de weg te ruimen. De Oostenrijkse krant Die Presse ontdekte ondertussen dat Marsalek betrokken was bij een schandaal rond de Oostenrijkse binnenlandse veiligheidsdienst BVT.
Dit schandaal dateert van februari 2018, net nadat de FPÖ in een coalitieregering was gestapt met de conservatieve ÖVP van Sebastian Kurz. FPÖ-minister van Binnenlandse Zaken Herbert Kickl liet plotseling een inval doen bij de BVT. De directeur werd opzij gezet, computers werden geconfisqueerd. Kickl verweet BVT’ers dat zij bepaalde data, tegen de regels in, mee naar huis hadden genomen. Maar de afgezette directeur stapte naar de rechter en kreeg gelijk. Kickl moest hem zijn baan teruggeven. Toch bleef de minister klagen over ondermijnende activiteiten van de BVT. Op de inbeslaggenomen computers zou informatie hebben gestaan over extreem-rechtse groeperingen gelieerd aan de FPÖ. Wilde Kickl verhinderen dat de Oostenrijkse veiligheidsdienst naast islamitische extremisten ook neonazi’s in de gaten hield?
Connecties binnen de BVT
Nu blijkt dat Jan Marsalek, die sinds 2000 opklom van marketingmanager tot tweede man bij Wirecard, connecties had binnen de BVT. Wirecard had klanten in de porno- en gamewereld. Marsalek vroeg zijn BVT-contacten weleens om klanten te checken. In ruil briefde hij hun verhalen over BVT-projecten en beleid – informatie die vaak niet klopte - door naar de FPÖ-top. Op die verhalen baseerde minister Kickl waarschijnlijk zijn achterdocht jegens de BVT.
Deze informatie komt nu boven, omdat er in Oostenrijk een parlementair onderzoek gaande is naar de zogeheten Ibiza-affaire: FPÖ-topman Heinz-Christian Strache werd op Ibiza gefilmd terwijl hij, in ruil voor illegale partijfinanciering, grote overheidsopdrachten aan een Russische lokvogel beloofde. Die video werd in mei 2019 openbaar en leidde tot de val van de ÖVP-FPÖ-regering. Tijdens de hoorzittingen afgelopen weken werden sms’jes van Strache en FPÖ-fractieleider Johann Gudenus (die ook op Ibiza was) met derden onthuld. In Gudenus’ sms’jes dook alsmaar een zekere ‘Jan’ op, die informatie gaf van binnen- en buitenlandse veiligheidsdiensten en daar prat op ging. Wie deze ‘Jan’ was, werd niet duidelijk. Nu pas, vanwege de Wirecard-affaire, blijkt dat het om Marsalek ging – nu een van de meest gezochte personen ter wereld.
De FPÖ-top ontkent Marsalek te kennen. Maar de FT meldt dat hij ministeries afging met wilde plannen om asiel en migratie uit Libië te blokkeren (Defensie, Binnenlandse Zaken), en daar flink geld voor kreeg. En volgens Die Presse was hij close met Florian S., een BVT’er die bij de FPÖ gold als „entree” naar Rusland. En dat zegt wat, want de FPÖ heeft een vriendschapsverdrag met president Poetins partij Verenigd Rusland. Als Russen een Oostenrijkse bank wilden kopen, meldden ze zich vaak bij S. Veel Russische zakendeals liepen via de FPÖ, zoals deals met Wolfgang Meilinger, ex-man van oud-minister Karin Kneissl. In 2018 baarden ze opzien door op hun bruiloft met Poetin te dansen.
In de Wirecard-affaire is de onderste steen nog lang niet boven. Maar nu al bewijst het in wat voor louche zaakjes Marsalek en de FPÖ verwikkeld waren. Het bewijst eveneens – en niet voor het eerst - hoe verstrengeld Oostenrijkse zakenlui en politici zijn en hoe Rusland dit uitbuit. Ook in Oostenrijk is het laatste woord overigens niet gesproken. De oppositie eist inzage in oude ‘Ibiza’-sms’jes tussen toenmalige FPÖ-leiders en kanselier Kurz, die nu een regering leidt met de Groenen. Kurz’ sms-berichten waren tot nog toe, vreemd genoeg, ‘gedeletet’. Maar wellicht kan Wirecard de parlementariërs daar in de toekomst ook aan helpen.
Reacties
Een reactie posten